Page 31 - Tegendraads

Dat geldt ook een beetje voor Noorderlicht. Het probleem van de tentoonstelling over romantiek 46 waar werk van zes landschapsfotografen was te zien, is wat mij betreft
dat er geen mening in zit over landschap. Een kunstinstelling, die een tentoonstelling samenstelt, moet een verhaal vertellen, dat niet vrijblijvend is. Een verhaal dat een mening verkondigt, of men het er mee eens is of niet. Anders blijft het iets individueels van de maker. Op zichzelf legitiem, maar als je je daartoe beperkt gaat het alleen maar over schoonheid. Dat is niet voldoende. Het instituut is iets anders dan een individu. Die bloemetjes van mij? 47 Dat is het ‘privé’ van die jongen met een vrijdenkersmening, die dag in dag uit confronterend wil zijn.”
Stelling nemen
“Ook sommige kunstenaars provoceren niet langer meer en nemen geen stelling meer in. Sebastião Salgado bijvoorbeeld maakte in 2013 het boek ‘Genesis’ 48. Daarin is de tekst illustratief bij wonderschone plaatjes. Salgado is daarin volgens mij de context kwijtgeraakt, die hij vroeger zo duidelijk had. Het boek straalt een soort nostalgie uit naar de tijd waarin de mensen nog naakt leefden. Het wordt ‘aapjes kijken’.
Als je zijn eerste boeken bekijkt, bijvoorbeeld ‘Workers’ 49 (1986-1992), dan zie je wat anders: een linkse econoom die een gedegen inleiding heeft geschreven over zijn verwachting van de globalisering binnen het kapitalisme.
Hij is de eerste kunstenaar geweest die op dat moment signaleerde en duidelijk maakte dat globalisering een kwestie van transport is, die het mogelijk maakt om een geglobaliseerde wereld te laten zien. Daarover schreef hij een verhaal, keek vervolgens waar de grondstoffen vandaan kwamen en maakte daarna fotoseries van onder andere mensen die in India met zijn duizenden in de mijnen aan het werk zijn. Daarmee heeft
hij voor mij als fotograaf nut en een functie, want hij toont mij de wereld en geeft mij bovendien een beeld en een analyse van een wereld die ik niet ken en die onze aandacht nodig heeft. De paradox is dat hij met ‘Genesis’ waarschijnlijk meer zichzelf is dan in die vorige boeken.”
Stijl
“Er zijn fotografen die hun werk standvastig in één stijl door ontwikkelen, zoals de fotojournalist Pier den Blanken en Ed van der Elsken: hun werk herken je uit duizenden. Het toont aan dat werk niet innovatief en experimenteel hoeft te zijn om de tijdgeest te overleven. Er zijn er ook die om het jaar van stijl veranderen, die steeds een andere taal zoeken, zoals Hans Aarsman. Al die verschillende fotografen zijn aan bod gekomen bij Noorderlicht.
Aarsman oriënteerde zich voortdurend op wie er in het buitenland met fotografie
| 29