Page 58 - Tegendraads

56 |
Strijd tegen de gevestigde orde
“Als je terugkijkt op die jaren, kun je constateren dat de verschillende subculturen toen veel manifester waren in hun strijd tegen de gevestigde orde. Fotografie speelde daarin een belangrijke rol, maakte die strijd zichtbaar en legde tegenstellingen bloot.
Ton Broekhuis is iemand die altijd het conflict, al dan niet sluimerend, in beeld wilde brengen: de strijd van een subcultuur tegen de hegemonie van de dominante cultuur, het nietsontziende kapitalisme en de gevolgen daarvan, de westerse cultuur tegenover andere culturen. Denk aan de geweldige fototentoonstellingen over Azië of bijvoorbeeld ‘Act of Faith’ over het geloof: antagonismen op een mondiaal speelveld, anders van karakter dan in de jaren zeventig maar wel vanuit hetzelfde maatschappelijke engagement en maatschappijkritische benadering in beeld gebracht.
Tegenwoordig lijkt dat een stuk moeilijker. Ik ben geen fotograaf, maar voor mij ligt daar nog steeds een opgave. Kijk naar het verschil tussen arm en rijk, het rücksichtslose imperialisme, het consumentisme, de ecologische crises, de geopolitieke strijd tussen de grootmachten en de vluchtelingenproblematiek. Het zijn actuele thema’s van grote ernst en omvang met een onvoorspelbare dynamiek, die vragen om je er bewust van te worden en stelling te nemen. Je ziet gelukkig dat steeds meer actiegroepen zich op het wereldtoneel roeren en op een of andere manier strijd voeren voor een goede zaak. Kunst en cultuur kunnen daarin een belangrijke rol spelen.”
Bedrijfseconomisch denken en werken
“Als je naar de cultuursector sec kijkt, dan zie je dat de druk om meer commercieel en bedrijfseconomisch te denken en te werken sterk is toegenomen. Het beleid van de overheid is daar mede debet aan. Het vertrekpunt is meer en meer dat van de consument. Het gaat om scoren, bezoekersaantallen, het moet gemakkelijk en snel te verteren zijn, niet te moeilijk en te ingewikkeld. Marketing en de pr-machine doen de rest. Er is een eendimensionale kijk ontstaan met als belangrijke exponent het meten van prestaties van kunst- en cultuurinstellingen. Kunst als een veredelde aardappelsorteermachine waarin de aardappels worden gemeten op grootte en aantal. Daarmee doe je de sector te kort en ga je voorbij aan het wezen van kunst en cultuur, aan haar intrinsieke waarde, volheid en rijkdom.
Mijn hoop is dat politici en bestuurders begrijpen dat kunst een belangrijke