Page 22 - De bloei voorbij

20 | In de nacht van 30 op 31 mei 1980 werd het Grand Theatre 22 bezet door cultuurliefhebbers - onder wie Jan Stelma 23 - die wisten te voorkomen dat het gebouw werd gesloopt. Wij, cursisten fotografie, gingen erop af met onze camera’s. Fotografie als wapen. Vlak daarna werd het Gronings Foto Kollektief (GFK) opgericht. Veertien leden, waaronder diehards en wat softere types zoals ik. Altijd eindigden de discussies in ‘Het Slokjeshuis’, een belendend café. Daar ontstonden de ideeën voor grote, wereldbestormende fotoprojecten, om Amsterdamse fotografen zoals Han Singels 24, Hans van den Bogaard 25, Hannes Wallrafen 26, Hans Aarsman 27, Willem Diepraam 28 uit te nodigen om te exposeren in de USVA. Hier ligt ook een van de bronnen voor het latere Noorderlicht. Aan het eind van de jaren tachtig maakten oud-GFK-leden Bert Janssen 29, Geert Job Sevink 30 en ik een sociaal-fotografische documentaire in boekvorm over studentenvereniging Vindicat 31. Daarvoor liepen we een paar jaar als halve antropologen in het gebouw aan de Grote Markt rond. Ik verzorgde de tekst, interviews en reportages, Bert en Geert Job deden de fotografie. Een tweede boek maakten Bert Jansen en ik in 1990. ‘Een aflopende zaak’ 32 schetste een literair-journalistiek beeld van de verdwijnende kleine middenstand. Prachtige fotografie en zeer scherp gesneden interviews waarvoor we zijn geprezen door onder andere Geert Mak, die op dat moment de geschiedenis van een klein dorpje in Friesland aan het onderzoeken was voor zijn boek ‘Hoe God verdween uit Jorwerd’. Ton Broekhuis was trots op het feit dat het Foto Kollektief voor die boeken de basis had gelegd. Maar er was ook een soort animositeit. We behoorden niet tot de inner circle van Ton. Hij zocht zijn eigen strijders, politiek gezien misschien meer uitgesproken types. Ik was daarvoor niet gevoelig of geschikt, maar mijn tijd bij het Gronings Foto Kollektief heeft mij tot op de dag van vandaag gevormd. Dat geldt ook voor Bert en Geert Job en veel andere mensen. Dat is de blijvende waarde van het Foto Kollektief en van Ton Broekhuis. After all is Ton iemand met een uitgesproken visie en met een vechtersmentaliteit die zich met mensen heeft weten te omringen die in vijfendertig, veertig jaar ongelofelijk veel tot stand hebben gebracht, zeker in de fotografische woestenij die Ton in Groningen aantrof. Maar laten we niet vergeten: hij was ook een heel goede docent.”